De Belbin Teamrollen zijn niet zo maar een meetinstrument van het gedrag van mensen op het werk. Ze definiëren de diverse typeringen van interactie die nodig zijn om tot succes te komen.
Teamrollen werden beschreven in termen die duidelijk maken wat nodig is eerder dan wat personen met die Teamrol fundamenteel zijn. Wanneer we het gedrag van een Teamrol beschrijven is dat, in zijn pure vorm, niet vervormd, “vervalst”, door andere invloeden.
Individueel vertoon je als persoon, merendeels, een combinatie van gedrag gelinkt aan meerdere Teamrollen. Het is een combinatie van natuurlijke, aanvaardbare en te vermijden Teamrollen.
Wanneer van iemand, bv. Erik wordt gezegd dat “hij een Vormer is”* betekent dit dat de persoon de neiging heeft om, bv. op het werk, in team, een bepaald gedrag te vertonen. Dit komt dan overeen met de omschrijving die Belbin aan de Vormer teamrol heeft gegeven. En manifesteert zich nadrukkelijker dan het kenmerkend gedrag van de andere Teamrollen.
We kunnen concluderen dat Erik direct is, met een uitgesproken mening, dat hij mensen uitdaagt en zorgt dat er taken uitgevoerd worden door het team. Erik als Vormer typeren omwille van agressief of onbeleefd gedrag is niet aan de orde. Ook al weten we dat “Vormers” vaak zo gezien worden is dit soort gedrag toch gewoon afhankelijk van de persoonlijkheid en kan dit voorkomen bij elke Teamrol.
Het is ook te simpel om te besluiten dat Erik “een Vormer is”* enkel omdat hij een reeks van die Vormer-teamrol karakteristieken vertoont.
Mogelijk laat Erik enkel die karakteristieken zien omdat hij aanvoelt dat dit hem helpt in de huidige job-context. En leren we een totaal andere Erik kennen als die context wijzigt. Maar evenzeer kan het dat Erik’s interactie niet wijzigt ongeacht de noodzaak van het moment, het project, de job.
Best is dan om Erik’s bijdrage beter te analyseren. Merken we bij Erik de kenmerken van andere rollen op? Heeft hij alle karakteristieken die nodig zijn om de rol van Vormer succesvol op zich te nemen? Zetten we Erik in een andere werkcontext merken we dan in de interactie dezelfde rollen op ? Of past hij zich aan en kan hij andere rollen op zich nemen?
Zeker is dat wanneer iemand zich bewust is van welk gedrag op welke momenten nodig en succesvol is die persoon dat gedrag ook kan vertonen. Het succes hangt dan verder af van hun persoonlijkheid, hun waarden en de mogelijke beperkingen van de job.
Bij sommige Teamrollen spelen de intelligentie en de soft skills van de persoon een rol om het gedrag van de Teamrol te waarderen. Leren waarderend kijken naar elkaars verschillen is hierbij cruciaal.
Belbin’s Teamrollen “taal” helpt mensen gedrag te vertonen dat zowel nodig als constructief is. Geef je team kans om Belbin’s Teamrollen te leren gebruiken. Maak kennis met de Belbin Teamrollen en kies voor verder (team)succes;
*voor alle duidelijkheid: men “is” geen teamrol en hier dus ook geen Vormer.
(met dank aan Belbin UK)